سابقه تاریخی
سرزمین اهر دارای گذشته‌ای دور است. سنگ نبشته اورارتویى، بر دامنه کوه زاغى واقع در شمال روستای سقین دل، در نزدیکى اهر و نیز بقایای دژهای ساسانى در این منطقه گواه این ادعاست. در سده‌های نخستین اسلامى، اهر از شهرهای آبادان بر سر راه اردبیل به دبیل بوده است. در حدود العالم، اهر قصبه میمد (میمند) معرفى شده است. در اواخر سده ۶ و اوایل سده ۷ق، اهر مدتى تختگاه ملوک پیشتکین بود. در دوره صفویه، اهر به سبب وجود بارگاه شیخ شهاب‌الدین اهری در آنجا، مورد توجه شاهان صفوی قرار داشت و مدتى نیز حاکم‌نشین قره‌داغ شمرده مى‌شد. در دوره قاجاریه و جنگ نخست ایران با روسیه ، اهر مدتى مرکز فرماندهى عباس میرزا برضد قوای روسیه بود. در شهریور ۱۳۲۰ش، شهر اهر و شهرهای دیگر آذربایجان، مورد حمله هوایى نیروهای شوروی قرار گرفت و عده‌ای از مردم اهر در این حمله، کشته شدند.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان اهر با وسعت ۳۰۷۴ کیلومتر مربع (۶٫۷ درصد مساحت استان) در ۱۱۰ کیلومتری تبریز واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان‌های هوراند و کلیبر، از سمت شرق با استان اردبیل، از سمت غرب با شهرستان ورزقان و از سمت جنوب با شهرستان هریس هم‌مرز است.
تقسیمات کشوری
طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان اهر دارای دو بخش به نام‌های مرکزی و فندقلو، دو نقطه شهری به نام‌های اهر و هوراند و ۳۴۴ آبادی می‌باشد.
جمعیت
براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰، جمعیت شهرستان اهر در حدود ۱۵۰۱۱۱ نفر (۴ درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان ۹۲۶۰۸ نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان ۹۷۰۵۳ نفر و جمعیت روستایی آن ۵۳۰۵۸ نفر و تعداد خانوار آن ۳۹۷۴۸ خانوار است. (این آمار با احتساب جمعیت شهرستان هوراند است که در مرداد سال ۹۲ از شهرستان اهر جدا شد.)
اقلیم و آب و هوا
شهرستان اهر در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته و مشخصه اصلی آن، رشته کوه قره‌داغ می‌باشد که قلل مرتفع آن چهره کوهستانی به شهرستان داده است. این شهرستان در میان ارتفاعات مهمی چون قیزقلعه‌سی به ارتفاع ۱۲۶۶ متر و کوه تاریخی معروف هشت سر با ارتفاع ۲۵۳۶ متر محصور شده و دامنه ارتفاعات مزبور از جهات شمال و جنوب و غرب تا هوراند کشیده شده است. پست‌ترین نقطه، بخش کناره‌های رودخانه قره‌سو که در قسمت شرقی شهرستان واقع و محل کشت و زرع انواع محصولات باغی و زراعی می‌باشد.
وضعیت اقتصادی
با توجه به قابلیت‌ها و امکانات شهرستان اهر، محوریت توسعه این شهرستان بخش گردشگری، توسعه معادن و فعالیت‌های وابسته به آن و توسعه کشاورزی و دامداری استوار گشته است. هم چنین با توجه به اینکه در سال های اخیر سرمایه گذاری های خوبی در ایجاد باغات در این شهرستان انجام شده است، باعث ایجاد پتانسیل خوبی برای ایجاد واحدهای صنایع تبدیلی کشاورزی و همچنین سردخانه ی بالای صفر در این شهرستان شده است.
نقاط تاریخی و دیدنی
بقعه و آرامگاه شیخ شهاب‌الدین اهری (باقیمانده از دوره صفوی)، مسجد جامع اهر، بازار سرپوشیده اهر، کاروانسرای شاه عباسی، جنگل طبیعی انداب (پارک جنگلی فندقلو در ۲۵ کیلومتری اهر)، جنگل طبیعی تنباکولو (واقع در بخش هوراند)، خانه دکتر قاسم اهری، سد ستارخان اهر، قلعه پشتوی هوراند
وضعیت سازمانی و تشکیلاتی اداره ثبت احوال اهر
۱- سال تأسیس اداره: ۱۳۰۶
ج) مشخصات اسناد : (اهر)
۱- مشخصات اولین سند موجود در بایگانی :
تاریخ صدور : ۲/۷/۱۳۰۶
نام : دکتر قاسم خان
نام خانوادگی : اهری
نام پدر : حاجی حسن مرحوم
اعلام کننده : خودش
شماره شناسنامه : ۱
شغل صاحب سند و اعلام کننده : طبیب
آدرس اداره :
اهر – جاده مشگین شهر مجتمع اداری جنب اداره محیط زیست
تلفن :
۰۴۱۴۴۳۳۳۴۷۰
فاکس:
۰۴۱۴۴۳۳۳۴۷۰
کدپستی:
۵۴۵۱۸۸۱۱۷۵
