سابقه تاریخی
شهرستان شبستر که در دفاتر مالیاتی سابق و مکاتبات اداری به نام (ارونق و انزاب) مضبوط و در بین اهالی محل و شهرستان‌های همجوار به نام گونئی مشهوراست، درشمال غربی تبریز واقع شده است. شبستر از شهرهای قدیم آذربایجان است که نام آن در کتاب‌های بسیاری آمده است. بخشی از آوازه شبستر نیز به وجود بزرگانی چون شیخ محمود شبستری صاحب مثنوی گلشن راز و میرزا علی اکبر معجز شبستری شاعر طنزسرای برجسته آذربایجان مربوط می‌شود.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان شبستر با وسعت ۲۶۳۰ کیلومتر مربع (۵٫۸ درصد مساحت استان) در ۶۵ کیلومتری تبریز واقع شده و از سمت شمال با شهرستان‌های مرند و ورزقان، از سمت شرق با شهرستان تبریز، از سمت غرب با استان آذربایجان غربی و دریاچه ارومیه و از سمت جنوب با شهرستان‌های تبریز و اسکو هم‌مرز است.
تقسیمات کشوری
طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان شبستر دارای سه بخش به نام‌های مرکزی (شامل دهستانهای سیس، گونئی مرکزی و گونئی شرقی)، صوفیان (شامل دهستانهای چله‌خانه، میشو جنوبی و رودقات) و تسوج (شامل دهستانهای چهرگان و گونئی غربی)، نه نقطه شهری به نام‌های شبستر، خامنه، سیس، شندآباد، کوزه‌کنان، وایقان، شرفخانه، صوفیان و تسوج و ۸۲ آبادی می‌باشد.
جمعیت
براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰، جمعیت شهرستان شبستر در حدود ۱۲۴۴۹۹ نفر (۳٫۳ درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان ۱۵۶۶۳ نفر برآورد شده است. جمعیت شهری این شهرستان ۶۰۳۹۳ نفر و جمعیت روستایی آن ۶۴۱۰۶ نفر و تعداد خانوار آن ۳۷۳۸۶ خانوار است.
اقلیم و آب و هوا
کوهستان میشو که در امتداد کوه‌های قره‌داغ قرار گرفته مانند دیواری سرتاسر شمال شهرستان شبستر را می‌پوشاند و این شهرستان را از شهرستان مرند و خوی جدا می کند. تنوع زیستی و جانوری این کوهستان تأثیرات اکولوژی و اکوسیستمی غیرقابل انکاری در آب و هوا و زیست بوم منطقه داشته است. آب و هوای شهرستان شبستر در تابستان‌ها معتدل و در زمستان‌ها سرد است. اثر بادهای مرطوب مدیترانه‌ای که از فراز کوه‌های مرزی ترکیه و آذربایجان غربی می‌رسند، در این منطقه کاملا نمایان است. به علاوه رطوبت دریاچه ارومیه در این شهرستان موثر است. به طور کلی آب و هوای شهرستان شبستر معتدل و نیمه مرطوب بوده و در شهر شبستر بیشترین درجه حرارت در تابستان‌ها ۲۸ درجه بالای صفر و کم‌ترین آن در زمستان‌ها ۱۸ درجه زیر صفر است. میزان بارش سالانه در شهر شبستر به طور متوسط در حدود ۳۵۰ میلی‌متر است.
وضعیت اقتصادی
شبستر یک منطقه کشاورزی است و باغ‌های میوه و تاکستان‌ها، شهر را در میان گرفته‌اند. فرآورده‌ها و محصولات کشاورزی شبستر را گندم، جو، بنشن، دانه‌های روغنی، گیاهان علوفه‌ای، گلابی، سیب، گردو، زردآلو، گیلاس، آلبالو، گوجه، آلو و هلو تشکیل می‌دهد. دامداری و دامپروری از فعالیت‌های بسیار مهم شهرستان شبستر به شمار می‌آید. این امر به دلیل وضعیت خاص منطقه و وجود مراتع غنی از رونق کامل برخوردار است. فعالیت این شهرستان در زمینه زنبورداری نیز چشمگیر است. در رشته صنایع بیشترین اهمیت را در شهرستان شبستر کارخانه سیمان صوفیان دارا است که با توجه به ظرفیت نسبتا زیادش مقدار قابل توجهی نیروی کار منطقه را به خود جذب کرده است. فعالیت غالب صنعتی در شهرستان شبستر بر پایه صنایع تولید محصولات کانی غیرفلزی و صنایع غذایی و تبدیلی کشاورزی استوار است. با توجه به سهم بالای شهرستان از محصولات باغی، رتبه اول در زمینه پرواربندی گوساله و گوسفند، وجود منابع آبی نسبتاً مناسب و چراگاه‌ها و مراتع کوهستانی و دشتی مناسب، اولویت سرمایه گذاری این شهرستان در بخش‌های کشاورزی و دامداری می باشد.
نقاط تاریخی و دیدنی
مسجد جامع تسوج (مربوط به قرن دهم هجری)، مقبره شیخ محمود شبستری (مربوط به قرن هفتم هجری)، شهر تاریخی سیس (در۱۴ کیلومتری شبستر و دارای آثاری چون سنگ حجاری شده قیزیل‌داش، مزار پیر رجب، مزار شیخ اسماعیل، مسجد محمد حنیفه ومقبره باله حسن)
وضعیت سازمانی و تشکیلاتی اداره ثبت احوال : شبستر
۱- سال تأسیس اداره : ۱۳۶۲
۲- تعداد مناطق یا نمایندگی های مستقر در شهرستان ، بخش و دهستانهای تابعه :
نمایندگی بخش انزاب مستقر در شهر تسوج با اعزام مأمور هر هفته ۳ روز
ج) مشخصات اسناد : (شبستر)
۱- مشخصات اولین سند موجود در بایگانی :
تاریخ صدور : ۱۷/۷/۱۳۰۶
نام : علی
نام خانوادگی : حسن زاده شبستری
نام پدر : حسن
اعلام کننده : خودش
شماره شناسنامه : ۱
شغل صاحب سند و اعلام کننده : کسب و کار
آدرس :
شبستر – بلوار بسیج جنب جهاد کشاورزی
تلفن :
۰۴۱۴۲۴۲۲۰۲۸
فاکس:
۰۴۱۴۲۴۲۲۰۲۸
کدپستی:
۵۳۸۱۷۱۳۱۴۶
